De Bank of Israel werkte in een document een aantal scenario’s uit, waarbij het zou overgaan op het uitgeven van een digitale sjekel. Een concreet plan om de digitale sjekel uit te geven is er dus nog niet, maar als het de CB te heet onder de voeten wordt is dit het actieplan.
“Stablecoins zijn een gevaar voor het betalingssysteem”
In het document van Israëlische Centrale Bank worden vijf scenario’s beschreven waarin het mogelijk zou overgaan op het uitgeven van een CBDC. De meest opvallende is het scenario waarin het gebruik van stablecoins flink zou toenemen.
“Een stablecoin die niet aan de sjekel is gekoppeld zou de monetaire transmissie kunnen schaden,” merkte de Bank of Israel op. Daaraan werd toegevoegd dat een toename in het gebruik van stablecoins een gevaar is voor het betalingssysteem.
Op dit moment maakt de CB zich nog niet druk om stablecoins, aangezien ze nog niet veel worden gebruikt. In het actieplan worden ze toch genoemd, omdat betalingsgewoonten snel kunnen veranderen.
Een andere potentiële drijfveer voor de ontwikkeling van de CBDC is een afname van het gebruik van contant geld in Israël, aldus het comité. “Hoewel contant geld nog steeds wordt gebruikt voor een aanzienlijk deel van de consumententransacties in het land, kan een verandering in de betalingsgewoonten van het publiek leiden tot een verschuiving van het gebruik van fiat van de centrale bank.”
Een ander opvallend beschreven scenario is als andere landen overgaan op het gebruik van CBDC’s.
“Een besluit tot uitgifte van een CBDC door de VS of de Europese Unie, of door een aanzienlijk aantal andere ontwikkelde economieën, zou een belangrijke factor zijn voor het besluit tot uitgifte in Israël. De kans op een dergelijke ontwikkeling in de komende jaren is aanzienlijk.”
De kans is dus groot dat het gebruik van CBDC’s snel zal verspreiden als de EU of de VS er eenmaal mee begint. Maar is dat wel iets goeds?
Zijn CBDC’s een goede ontwikkeling?
Allereerst is het handig om te weten wat een central bank digital currency (CBDC) is.
Een CBDC is een digitale versie van fiatgeld dat we al kennen, zoals de euro, dollar, of in dit geval de sjekel. Het belangrijkste verschil tussen “normaal” geld en een CBDC is dat de CBDC ondersteund wordt door blockchaintechnologie, net als cryptocurrencies.
Een CBDC brengt voordelen met zich mee ten opzichte van normaal geld, zoals onmiddelijke transacties en lagere kosten. De nadelen wegen volgens sommigen echter zwaarder dan de voordelen.
Een CBDC geeft overheden namelijk veel meer controle over het geld van burgers, en is dus een inperking op de vrijheid en privacy van mensen. De blockchaintechnologie maakt het mogelijk om precies te achterhalen waar iedereen zijn geld aan uitgeeft, maar nog belangrijker is de mogelijkheid om geld ermee te “programmeren”.
Overheden zouden kunnen beslissen om restricties op te leggen aan gelduitgaves door middel van CBDC’s. Een voorbeeld is:
Jan ontvangt zijn maandelijkse salaris van 3000 digitale euro. Door middel van de technologie achter de digitale euro worden de vaste lasten en belastingen meteen afgeschreven. De 1000 euro die hij overheeft mag hij echter ook niet zomaar aan alles uitgeven. Er mag maximaal 100 euro aan vlees en 100 euro aan benzine uitgegeven worden, omdat het slecht gaat met het klimaat. Meer uitgeven aan deze middelen kan niet, want dan wordt de betaling automatisch stopgezet.
Zoals je ziet in bovenstaand voorbeeld kan de vrijheid van mensen zo dus flink ingeperkt worden. Het milieu zou een goede beweegreden kunnen zijn om minder vlees te eten en minder benzine te consumeren, maar met CBDC’s zou dit geforceerd kunnen worden.
Dus om terug te komen op de vraag of CBDC’s een goede ontwikkeling zijn, dat is niet helemaal duidelijk. Het hangt ervan af wat ermee gedaan wordt. Er zijn veel doemscenario’s te bedenken. Het mooie aan cryptocurrencies, zoals Bitcoin, is dat deze problemen er niet zijn. Crypto is gedecentraliseerd, dus niemand kan beslissen wat jij met je geld doet.
[bitvavo-grafiek]