De snelle opkomst van stablecoins zoals USD1, USDC en USDT heeft wereldwijd geleid tot discussies over regelgeving, consumentenbescherming en financiële stabiliteit. In de Verenigde Staten werd in 2025 een baanbrekend wetsvoorstel ingediend: de GENIUS Act of 2025 – voluit: Guiding and Establishing National Innovation for U.S. Stablecoins. Maar wat houdt deze wet precies in? En waarom is dit zo’n belangrijk moment voor de crypto-industrie?
In dit uitgebreide artikel duiken we diep in de GENIUS Act: van de juridische achtergrond tot de praktische impact op stablecoin-uitgevers, consumenten en internationale handel.
Achtergrond en doel van de GENIUS Act
Waarom deze wet?
Stablecoins zijn digitale valuta die worden ondersteund door traditionele valuta zoals de Amerikaanse dollar. Hun populariteit is explosief gestegen, vooral voor betalingen en het overbruggen van crypto en traditionele financiële markten. Maar tot 2025 ontbrak er in de VS een duidelijk, uniform kader.
Doelstellingen
De GENIUS Act is ontworpen om:
- De veiligheid en stabiliteit van stablecoins te waarborgen.
- Consumenten beter te beschermen.
- Innovatie mogelijk te maken zonder financiële risico’s voor het systeem.
- De uitgifte van stablecoins te beperken tot gereguleerde entiteiten.
Wat zijn payment stablecoins?
Volgens de GENIUS Act is een payment stablecoin een digitale asset die:
- Als betaalmiddel is ontworpen of wordt gebruikt.
- Altijd ingewisseld kan worden voor een vaste waarde in nationale valuta (zoals USD).
- Niet beschouwd wordt als traditioneel geld of een effectenproduct.
Belangrijk: stablecoins zoals USDC vallen onder deze definitie, mits ze worden uitgegeven door een erkende entiteit.
Wie mag stablecoins uitgeven?
Het is verboden voor onbevoegde partijen om stablecoins uit te geven. De wet bepaalt dat alleen de volgende entiteiten dit mogen:
Toegestane uitgevers
- Banken of hun dochterondernemingen.
- Niet-bancaire instellingen die goedkeuring krijgen van de Comptroller of the Currency.
- Bedrijven met goedkeuring van een staatsregulator.
De wet introduceert het begrip “Permitted Payment Stablecoin Issuer” – een partij die voldoet aan alle eisen en daarom stabiele digitale valuta mag uitgeven.
Reservevereisten en transparantie
Dekking 1-op-1
Elke uitgever moet 100% reserves aanhouden tegenover de uitstaande stablecoins. Deze reserves mogen bestaan uit:
- Contant geld en Federal Reserve Notes
- Korte Amerikaanse staatsobligaties (< 93 dagen)
- Geldmarktfondsen met onderliggende veilige activa
- Deposito’s bij verzekerde instellingen
- Overnight repo-overeenkomsten
Transparantie en controle
- Maandelijkse rapportageverplichtingen
- Onafhankelijke audits door publieke accountants
- Strafrechtelijke sancties bij misleidende informatie
Toezicht en regulering op staats- en federaal niveau
De wet maakt onderscheid tussen:
- Federale toezichthouders zoals de Federal Reserve, OCC en FDIC
- Staatsregulators voor kleinere stablecoin-uitgevers (< $10 miljard)
Overschrijding marktkapitalisatie
Bij overschrijding van de $10 miljard marktkapitalisatie moet een entiteit binnen 360 dagen overstappen op federaal toezicht of stoppen met nieuwe uitgifte.
Samenwerking
Er is ruimte voor samenwerking tussen federale en staatstoezichthouders via certificering, informatie-uitwisseling en gedeelde regelgeving.
Consumentenbescherming
Belangrijke maatregelen
- Klantmiddelen moeten strikt gescheiden blijven van bedrijfsvermogen.
- Custody-partijen mogen klantactiva niet vermengen of hergebruiken.
- In faillissementssituaties krijgen houders van stablecoins voorrang op andere schuldeisers.
Ook gelden specifieke regels voor aanbieders van wallets, custodian-diensten en private key-bewaring.
Uitsluiting van effectenwetgeving
De wet verduidelijkt expliciet dat payment stablecoins:
- Geen effecten zijn onder de Securities Act of 1933
- Niet onder toezicht vallen van de SEC of CFTC
- Niet als beleggingsproducten worden beschouwd
Dit biedt enorme juridische duidelijkheid voor projecten als Circle, Paxos en PayPal USD.
Faillissement en rangorde van vorderingen
In geval van faillissement van een stablecoin-uitgever, krijgen houders van stablecoins wettelijk voorrang op andere crediteuren. De GENIUS Act past hiervoor de Amerikaanse faillissementswetgeving (Chapter 11) aan.
Deze bepaling is bedoeld om het vertrouwen van consumenten en bedrijven in stablecoins te vergroten.
Internationale samenwerking en interoperabiliteit
De wet draagt de Federal Reserve en Treasury op om:
Doelstellingen
- Bilaterale overeenkomsten te sluiten met landen die vergelijkbare stablecoinregels hanteren.
- Standaarden te ontwikkelen voor interoperabiliteit tussen Amerikaanse stablecoins en buitenlandse stablecoins.
Dit kan de acceptatie van USD-stablecoins in het internationale betalingsverkeer versnellen.
Gevolgen voor stablecoin-uitgevers
Uitgevers van stablecoins in de VS moeten:
- Zich registreren en goedkeuring krijgen van de juiste toezichthouder.
- Een strikt beleid voeren op het gebied van reserves, risico’s en naleving.
- Regelmatig audits en certificeringen ondergaan.
Sancties bij niet-naleving
- Boetes tot $100.000 per dag
- Intrekking van de uitgiftemachtiging
- Strafrechtelijke vervolging
Relevantie voor crypto-investeerders
Voor investeerders in crypto betekent de GENIUS Act:
- Meer duidelijkheid over welke stablecoins legaal en betrouwbaar zijn
- Minder kans op “rug pulls” of collapses zoals Terra Luna
- Meer transparantie in reserves, audits en risico’s
- Stabiliteit op de lange termijn voor DeFi, exchanges en betalingen
Tegelijkertijd zou de wet kleinere projecten kunnen uitsluiten die de kosten en vereisten niet aankunnen.
Huidige status van de GENIUS Act (mei 2025)
De GENIUS Act staat op het punt een historische mijlpaal te bereiken in de Amerikaanse Senaat. Op 19 mei 2025 wordt het wetsvoorstel officieel in stemming gebracht. Senator Bill Hagerty (Republikein, Tennessee) en Kirsten Gillibrand (Democraat, New York) tonen zich optimistisch dat de wet deze keer wél voldoende steun zal krijgen.
Politieke bezwaren
Op 8 mei mislukte een eerdere poging om de wet door de Senaat te loodsen. Toen stemden slechts 48 senatoren vóór en 49 tegen, waardoor het vereiste aantal van 60 stemmen voor een zogenaamde “cloture” niet werd gehaald. Bezwaren van Democratische zijde betroffen onder andere:
- Zwakke anti-witwasmaatregelen (AML)
- Gebrek aan toezicht op buitenlandse stablecoins
- Onvoldoende bescherming van consumenten
Aangepaste versie
Sindsdien is het wetsvoorstel herzien en aangevuld. Dankzij intensieve bipartijonderhandelingen zijn belangrijke wijzigingen doorgevoerd, waaronder:
- Verbeterde consumentenbescherming
- Heldere regels bij faillissement van stablecoin-uitgevers
- Een verbod op stablecoin-uitgifte door Big Tech-bedrijven zoals Meta en Google, en door controversiële personen als Elon Musk
Volgens Hagerty is er sprake van een zeldzaam politiek momentum: “De Senaat staat op het punt geschiedenis te schrijven met een wettelijk kader dat innovatie en veiligheid in evenwicht brengt.” De stemming van 19 mei kan een beslissend keerpunt worden voor de regulering van stablecoins in de Verenigde Staten.
Conclusie: een mijlpaal in crypto-regelgeving
De GENIUS Act van 2025 markeert een historisch keerpunt in de regulering van digitale valuta in de Verenigde Staten. Waar stablecoins lange tijd in een grijs gebied opereerden, biedt deze wet structuur, toezicht en bescherming zonder innovatie volledig te smoren.
Voor uitgevers betekent het striktere regels. Voor investeerders en gebruikers betekent het gemoedsrust. En voor de wereld betekent het dat de VS een leidende rol wil spelen in het vormgeven van de digitale dollar van de toekomst.
In een tijdperk waarin digitale valuta steeds meer verweven raken met traditionele financiële markten, is duidelijke wetgeving geen rem, maar een noodzakelijke fundering. De GENIUS Act biedt precies dat.
